Avrupa kültür bölgesi, yeryüzünün yaklaşık üçte birini ilgilendirmektedir. Çünkü Orta Çağ’da Avrupa’da egemen olan bu kültür, ticaret ve sömürgecilik yoluyla dünyanın önemli bir kısmına yayılmıştır. Avrupa kültür ocağını Akdeniz Avrupası, Batı ve Kuzey Avrupa oluşturmaktadır. Bu kültürün oluşması ve yayılmasında önce Yunan, sonra Roma kültürü etkili olmuştur. Latin dili, Hristiyanlık, hukuk, siyaset ve tarımsal üretim deneyimleri bu kültürün temellerini oluşturmuştur.
Karanlık bir dönem yaşayan Avrupa, sonra coğrafi keşiflerle dünyaya yayılmıştır. Coğrafi keşifleri önce Portekiz ve İspanyollar başlatmış, ardından İngiltere, Fransa ve Hollanda bu etkinliklere katılmıştır. Sanayi Devrimi’nin Avrupa’da başlaması, Avrupa kültürünün dünyanın önemli bir kısmında etkin olmasına neden olmuştur. Ayrıca Fransız Devrimi’yle başlayan cumhuriyet yönetimi de dünyanın önemli bir kısmına yayılmıştır.
Avustralya-Yeni Zelanda kültürü aslında sömürgecilik yoluyla yayılmış olan İngiliz kültürünün bir parçasıdır. Avustralya’ya yerleşen İngilizler, buranın yerli halkı olan Aborjinleri (Fotoğraf 3.22), Yeni Zelanda’ya yerleşenler ise buranın yerli halkı olan Maorileri kıyımdan geçirmiş ve yaşanması güç olan yerlere sürmüşlerdir.
Bu bölgelere İngilizler dışında göçmen kabul etmeyen göçmen politikası sonucunda Avustralya ve Yeni Zelanda’da İngiliz kültürünü egemen kılmışlardır. Küçükbaş hayvan, özellikle koyun besiciliği ve tarımsal üretim ile bunlara dayalı sanayi üretimi her iki ülkenin de maddi kültürünün temellerini oluşturmaktadır.
İNGİLİZ SÖMÜRGECİLİĞİ On sekizinci yüzyıl sonu, on dokuzuncu yüzyıl başlarında İngilizler, Avustralya’yı suçlular ve istenmeyen başka toplumsal gruplar için bir açık hava hapishanesi, bir öncü koloni olarak kullanıyordu. Yeni Zelanda, aynı amaçla kulanılmamıştır; ancak iki ülkenin tarihi ve yerleşilmesi birbirine benzemektedir. Her iki ülke de İngiliz sömürgeciliği, İngiliz mirası ve İngiliz kültürüne ait bir geçmişe sahiptir. Yönetimleri, eğitim sistemleri Büyük Britanya’dakine dayandırılmıştır. Hemen tüm Avustralyalı ve Yeni Zelandalılar İngilizce konuşurken Angelikan Kilisesi (Church of England-Çörç of İnglınd) de her iki ülkede birden güçlü durumda bulunmaktadır. Tarihlerinin büyük bir kısmı boyunca Avustralya ve Yeni Zelanda, İngiltere’ninkine sıkı sıkıya bağlı ekonomik faaliyetlere sahip olmuşlardır. Bununla birlikte II. Dünya Savaşı’ndan beri bu ülkeler, İngiltere’den ticari ilişkiler bakımından uzaklaştıkça ve kendi gelişme süreçleri içinde sanayileştikçe başka ülkelerle özellikle de ABD ve Japonya’yla daha önemli bağlar geliştirmişlerdir. (Erol Tümertekin, Nazmiye Özgüç, Beşerî Coğrafya) |