Çığ Nedir?

Genellikle dağlık, engebeli ve eğimli arazilerde, vadi yamaçlarında tutulan kar örtüsünün, iç ve dış kuvvetlerin etkisiyle yamaç boyunca hızla kayması olayıdır.

Çığ olayı (Fotoğraf 4.9), kar yağışının ve yamaç eğiminin fazla olduğu, bitki örtüsünden yoksun yerlerde görülür. Çığ olayı, bazen eski kar tabakası üzerindeki yeni kar örtüsünün bazen de zeminin üzerindeki bütün kar örtüsünün kayması şeklinde olur. Kar yağışından sonra rüzgârın oluşması, kar örtüsünün belirli alanlarda birikmesine ve bu da çığ olayına neden olabilmektedir. Kar örtüsü üzerine yağmur yağması, örtünün ağırlığını arttırdığı için çığlara neden olabilmektedir. Bu tür çığlar çoğunlukla ilkbaharda gerçekleşir.

Fotoğraf 4.9 Çığ
Fotoğraf 4.9 Çığ

Çığ olayında arazinin eğimi önemli bir etmendir. 50 dereceden fazla eğimli yerlerde kar örtüsü tutunamadığı için bu tür yerlerde çığ olayı gerçekleşmez. Çığ olaylarının büyük bir kısmı, 28 ile 45 derecelik eğime sahip alanlarda görülmektedir. 25 dereceden az eğimli alanlarda küçük çaplı çığlar meydana gelir.

Çığ olayına etki eden etmenlerden biri de bitki örtüsüdür. Bitki örtüsünden yoksun yamaçlarda ya da kaygan bir zemin oluşturan nemli otlarla kaplı yamaçlarda çığ olayı daha çok görülür. Orman alanlarında ağaçlar, kar örtüsünü tuttuğundan harekete geçmesini önler. Bu nedenle orman alanlarında çığ görülmez.

Çığı etkileyen etmenlerden biri de zeminin yapısıdır. Fiziksel ayrışmanın fazla olduğu bu nedenle ayrışmış örtülerin bulunduğu yüzeyler ile kaygan bir yapı oluşturan killi arazilerde çığ tehlikesi daha fazladır.

Çığ olayını başlatan iç kuvvetler (deprem) olabileceği gibi rüzgâr, canlıların hareketi, gök gürlemesi veya diğer sesler gibi dış etmenler de olabilir.

Doğal Afetler

  1. Deprem
  2. Volkanizma
  3. Tsunami
  4. Heyelan
  5. Erozyon
  6. Su Baskınları
  7. Çığ
  8. Yıldırım
  9. Kuraklık
  10. Fırtına ve Kasırga
  11. Orman Yangını

Yorum yapın