Dünyada Kara Yolları

İnsanlık tarihinin sahip olduğu ilk ulaşım ağı kara yoludur. İlk insanlar, yol olarak daha çok hayvan izlerini kullanmışlardır.

Tekerleğin icat edilmesiyle birlikte akarsu vadileri, ovalar, dağların geçit verdiği yerler ve bitki örtüsünün engel oluşturmadığı alanlar yol olarak kullanılmıştır. İnsanlar tarafından yapılan ilk yolların kalıntılarına Avrupa ve Orta Doğu’da rastlanmaktadır. Asurlar ve Romalılar, ilk kara yolunu yapanlar olarak kabul edilmektedir.

Avrupa ile Asya arasındaki en önemli yollar, Çin ile Rusya arasındaki Çay Yolu, Çin ve Güneydoğu Asya ile Avrupa arasındaki İpek ve Baharat yollarıdır. Bu yollar sayesinde Çin’de üretilen çay Rusya’ya, Çin’de üretilen ipek ile Güneydoğu Asya’da üretilen baharatlar Avrupa’ya taşınmıştır. Bu yollar, doğal geçitler ve ulaşım açısından elverişli alanlardan geçmekteydi.

Bu yollar birden fazla hattan oluşmaktaydı. Yol güvenliği tehlikeye düştüğü zaman, alternatif yollar kullanılıyordu. Çin ile Rusya arasındaki Çay Yolu, Transsibirya demir yolunun yapılmasıyla önemini yitirdi. İpek ve baharat yolları ise önce Ümit Burnu’nun keşfi, sonra Süveyş Kanalı’nın açılmasıyla önemini yitirmiştir.

Modern anlamdaki kara yolu yapımı 19. yüzyılda gerçekleşmiş ve ilk modern yollar Birleşik Krallık’ta yapılmış, sonra Avrupa’ya yayılmıştır. Bu süreçte kara yollarında hayvanların çektiği araçlar kullanılmaktaydı. Aynı dönemde demir yollarının ortaya çıkmasıyla kara yolu gerilemiştir. Motorlu araçların, özellikle 1890’da benzinle çalışan araçların yapılmasıyla birlikte kara yolları yeniden önem kazanmıştır.

Otomotiv sektörünün gelişmesine paralel olarak kara yollarının uzunluğu ve kalitesi artmıştır (Fotoğraf 3.2). 20. yüzyılda otomotiv, dünyadaki en önemli sektörlerden biri hâline gelmiş, kara yolları da dünya genelini saran bir ağ meydana getirmiştir.

Dünya’da kara yolu ağının en çok geliştiği yer Avrupa’dır. Bu kıtanın iç kesimlerinde yük ve yolcu taşımacılığında kara yolu önemli bir yere sahiptir.

Kuzey Amerika, kara yolu ağının sık olduğu yerlerdendir. ABD, dünyada en uzun kara yoluna sahip ülkedir (Fotoğraf 3.3). Kanada’da kara yolu uzunluğu fazladır. Bu ülkedeki kara yolları ülkenin güneyinde yoğunlaşmaktadır. ABD ve Kanada aynı zamanda geniş kara kütlelerine sahip olduklarından, iç kesimlerdeki taşımacılıkta kara yollarını yoğun olarak kullanmaktadırlar.

Güney Amerika’da kara yollarının gelişmiş olduğu ülkelerin başında Brezilya ve Arjantin gelir.

Asya kıtasında Rusya, Çin, Japonya ve Hindistan kara yolu uzunluğu fazla olan ülkelerdir. Bunlar içinde yol uzunluğunun yüz ölçüme oranı bakımından Japonya ilk sırada yer almaktadır.

Afrika kıtasında kara yolunun gelişimi Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra başlamıştır. Bu kıtada kara yollarının gelişmiş olduğu yerler Güney Afrika Cumhuriyeti ile Atlas ülkeleri olarak bilinen Fas, Tunus ve Cezayir’dir.

Avustralya’da ise kara yolu ağı ülkenin doğusunda yoğunlaşmıştır. Kara yolu ulaşımında otoyollar yeni bir çığır açmıştır. Çok şeritli olan bu yolların yapım fikrini ilk kez Almanlar ortaya atmış, ilk kez gerçekleştiren ise ABD olmuştur. Başta Batı Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya olmak üzere bu yol ağı birçok ülkede gelişmektedir.

Fotoğraf 3.2 Fotoğraf 3.3
Fotoğraf 3.2 Fotoğraf 3.3
ÜlkelerKara yolu uzunluğu
ABD6.586.610
Hindistan4.689.842
Çin4.106.387
Brezilya1.580.964
Rusya Federasyonu1.283.387
Japonya1.210.251
Kanada1.042.300
Fransa1.028.446
Afganistan42.150
Çad40.000
Gabon9170
Haiti4266

Yorum yapın