Kara kütlelerinin bir bütün olarak yükselmesi ya da alçalması olayına epirojenez denir (Şekil 1.6).
Buzul oluşumu, volkanik olaylar sonucu çıkan ve dış kuvvetlerin taşıdığı materyallerin belirli yerlerde birikmesi, karanın ağırlaşarak çökmesine neden olmaktadır. Kara çökerken deniz seviyesi yükselmektedir. Transgresyon olarak adlandırılan bu olay sonucu kıyıdaki alçak yerler deniz altında kalmaktadır.
Karalar üzerindeki örtü buzullarının erimesi ve dış kuvvetlerin karaları aşındırarak denizlere taşıma sı yer kabuğunun hafifleyerek yükselmesine neden olur. Bu tür olayların en tipik örneği buzullarla kaplı iken buzulların erimesi sonucu hafifleyen İskandinav Yarımadası’ndaki yükselmedir.
Örneğin Botni Körfezi çevresinde 275 metrelik yükselme belirlenmiştir. Yapılan araştırmalar bu çevrede yılda bir santimetreyi bulan yükselmelerin devam ettiğini ortaya koymuştur. Karanın yükselmesine bağlı olarak deniz seviyesi çekilir. Deniz seviyesinin çekilmesine regresyon denir.
Bu durumda eski kıyılar yükseklerde kalarak kıyı sekilerini oluşturur. Kıyı sekilerine rastlanan yerlerden biri de Anadolu Yarımadası’dır. Senozoik’in Tersiyer Dönemi’nde (Üçüncü Jeolojik Zaman’da) bir peneplen hâline gelmiş olan Anadolu Yarımadası, Senozoik’in Kuaterner Dönemi’nde yükselmeye başlamıştır. Bunun sonucunda bazı kıyılarda sekiler oluşmuştur.