Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı, çeşitli grafiklere dönüştürülmektedir. Yaş grubu grafikleri 0 14, 15 64 ve 65+ gibi geniş aralıklı sınıflandırılabildiği gibi; 0 4, 5 9 …. 80 84 şeklinde dar aralıklı olarak da sınıflandırılabilmektedir.
Nüfusun, yaş gruplarının yanı sıra cinsiyete göre dağılımının da işlendiği grafiklere nüfus piramidi denir. Nüfus piramitleri ülkelerin gelişmişlik düzeyleri hakkında önemli bilgiler verir. Örneğin nüfus piramitlerinin tabanlarının geniş olması doğum oranının yüksek olduğunu gösterir. Bu tür piramide sahip olan ülkeler ise az gelişmiş olanlardır.
Nüfus piramitleri beş ana gruba ayrılmaktadır: İkizkenar üçgen, kenarları içe çökük üçgen, arı kovanı, çan şeklinde ve asimetrik biçimli nüfus piramitleri.
1- ÜÇGEN ŞEKLİNDEKİ PİRAMİTLER
Bu tür piramitlerin tabanı geniş, üst kısmı dardır (Şekil 2.1). Diğer bir deyimle gerçek piramitlere benzer. Bu tür ülkelerde doğum oranı yüksek olduğundan çocuk sayısı fazladır.
Ortalama yaşam süresi kısa olduğundan yaşlı nüfus oranı azdır. Bu tür ülkelerde nüfus artış hızı yüksektir. Hindistan, Pakistan, Mısır, Afganistan ve Kenya gibi az gelişmiş ülkelerin nüfus piramitleri bu şekildedir.
2- KENARLARI İÇE ÇÖKÜK ÜÇGEN ŞEKLİNDEKİ PİRAMİTLER
Bu tür piramitlere sahip olan ülkelerde doğum oranı yine yüksektir (Şekil 2.2). Ölüm oranı kısmen azalmıştır. Nijerya, Meksika, Peru ve Kolombiya gibi ülkelerin nüfus piramitleri bu şekildedir.
3- ARI KOVANI ŞEKLİNDEKİ PİRAMİTLER
Arı kovanı şeklindeki piramitlerin özelliklerinden biri doğum oranı azaldığı için tabanının dar olmasıdır (Şekil 2.3). Bu tür ülkelerde ölüm oranı da düştüğü için yaşlı nüfus oranı fazladır. İngiltere, İsveç, İsviçre ve Danimarka gibi gelişmiş ülkelerin nüfus piramitleri bu şekildedir.
4- ÇAN ŞEKLİNDEKİ PİRAMİTLER
Bu tür piramitlere sahip ülkelerde uzun bir süre doğum ve ölüm oranı düşük iken son yıllarda doğum oranı yükselmiştir. Bu nedenle piramidin tabanı, yanlara doğru genişlemiştir. (Şekil 2.4) Yaşlı nüfus oranı da fazla olduğundan piramidin üst kısmı belirgindir. Kanada ve ABD gibi ülkelerin nüfus piramitleri bu şekildedir.
5- ASİMETRİK PİRAMİTLER
Asimetrik piramitlerin tipik özelliği, doğum oranının son yıllarda belirgin bir biçimde azalmış olmasıdır (Şekil 2.5). Bu nedenle piramidin tabanı, daralmıştır. Bu tür ülkelerde ortalama yaşam süresi uzun olduğundan yaşlı nüfus oranı fazladır ama nüfusun büyük bir kısmını orta yaş grubu oluşturmaktadır. Çin gibi ülkelerin nüfus piramidi bu şekildedir.