1- Buğday
Temel besin maddelerinden olan buğday (Fotoğraf 2.70), büyüme döneminde suya, olgunlaşma döneminde kuraklığa ve sıcaklığa ihtiyaç duyar. Bu nedenle her mevsimi yağışlı olan Doğu Karadeniz kıyılarında yetiştirilemez. Ayrıca Doğu Anadolu’nun yüksek kesimleri de buğdayın yetiştirilemediği yerlerdendir.
Buğday, Türkiye’de en çok yetiştirilen tahıldır. Yıllık üretim miktarı, iklimdeki kararsızlığa bağlı olarak 17 ile 22 milyon ton arasında değişir. Un ve unlu ürünler sanayisinin temel ham maddesidir. Ülkemizin iç kesimleri (Harita 2.7) buğdayın yoğun olarak üretildiği yerlerdir. Konya, Ankara ve Diyarbakır buğdayın en çok yetiştirildiği illerdir (Grafik 2.16).
BUĞDAY ÜRETİMİ Türkiye’de tahıl üretimi, tarım sektörünün olduğu kadar genel ekonominin de temelini oluşturmaktadır. Tahılın insan beslenmesinde temel gıda maddesi olarak önemli bir yere sahip, milyonlarca üreticinin yıllık gelirini sağlayan önemli bir kaynak ve çok sayıda sanayi kuruluşunun ham maddesi olmasından dolayı ekonomik ve sosyal yaşantımızda diğer tarım ürünlerine göre önemi büyüktür. Türkiye’de tahıl üretiminin tarımsal gelire katkısı bitkisel ürün türleri içerisinde yüksek düzeydedir. Bu yönüyle tarım ürünleri bakımından millî gelire katkısı da büyüktür. Tahıl, dünyada da en çok tüketilen ürün grubunu oluşturduğu için ihracat yönünden de önem taşımaktadır. |
2- Arpa
Arpanın (Fotoğraf 2.71) yetişme koşulları da buğdayınkine benzer. Bu nedenle Doğu Karadeniz kıyısı dışındaki hemen her yerde yetiştirilir. Buğdaya göre soğuğa ve kuraklığa daha dayanıklıdır. Arpa daha çok bira sanayisinde ve hayvan yemi olarak kullanılmaktadır.
Arpa, buğdaydan sonra en çok yetiştirilen tahıldır. Bu ürün de iklimdeki kararsızlıklardan etkilenir. Yıllık üretim miktarı 6 ile 9 milyon ton arasında değişir. Konya ve Ankara arpanın en çok üretildiği illerdir (Harita 2.8).
A. Tahıllar
Türkiye’deki tarım alanlarının önemli bir kısmı, tahıl tarımına ayrılmıştır (Grafik 2.15). Buğday, arpa, mısır ve çeltik ülkemizde yetiştirilen tahılların başlıcalarıdır.
TÜRKİYE’DE TARIM
A. Tahıllar
B. Sanayi Bitkileri
- Pamuk ve Tütün
- Şeker Pancarı, Haşhaş ve Kenevir
- Çay ve Ayçiçeği
- Soya Fasulyesi, Gül ve Anason
- Yer Fıstığı ve Zeytin