Yeryüzündeki Bölgeler

Yeryüzü, birbirinden farklı özellikteki alanlardan oluşmaktadır. Bunlardan bir kısmı yer şekilleri, iklim, su kaynakları ve doğal bitki örtüsü bakımından kendi içinde benzer, diğer yerlerden farklı özellikler göstermektedir.

Bazı alanlar ise insanlar tarafından biçimlendirilmiştir. Bunlar tarım, madencilik, nüfus, yerleşme vb. özellikler bakımından farklı özellikteki alanlardır. İşte gerek doğal gerek beşerî bakımdan farklı özellikteki bu alanların her birine bölge denir.

Bölgeler, şekilsel ve işlevsel olarak adlandırılır. Şekilsel bölgeler homojen bir yapıya sahipken işlevsel bölgeler heterojen yapıdadır.

1- Şekilsel Bölgeler

Şekilsel bölgeler doğal ve beşerî özellikleri bakımından yeryüzünün diğer alanlarından ayrılan bölgelerdir. Bu tür bölgeler homojen ya da tekdüze bölgeler olarak da adlandırılmaktadır. Şekilsel bölgeleri de doğal ve beşerî bölgeler olarak ikiye ayırabiliriz.

2- İşlevsel Bölgeler

İşlevsel bölgeler hizmetlerle ilgili bölgelerdir. Eğitim, sağlık, ulaştırma, iletişim, ticaret, barınma, eğlenme, yönetim ve planlama konularıyla ilgili bölgeler işlevsel bölge örneklerindendir. Bu tür bölgelerin bir yönetim merkezi bulunmuktudır.

Örneğin Birleşmiş Milletlere bağlı olan UNESCO, yeryüzünü eğitim, doğa bilimleri, kültür, sosyal ve beşerî bilimler bakımından bölgelere ayırmıştır. Afrika, Arap ülkeleri, Asya ve Pasifik bu bölgelerdendir. Ülkemizde ise Türkiye İstatistik Kurumunun oluşturduğu bölgeleri işlevsel bölgelere örnek verebiliriz (Harita 3.4).

Harita 3.4 TÜİK’in oluşturduğu işlevsel bölge örneklerinden biri
Harita 3.4 TÜİK’in oluşturduğu işlevsel bölge örneklerinden biri

Yorum yapın